Zaborowska Michalina

Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Pracownia Teorii i Zastosowań Elektrod

Wpływ zawartości cholesterolu na oddziaływania wybranych leków antynowotworowych z modelowymi błonami biologicznymi

Michalina Zaborowska

Promotor: dr Dorota Matyszewska

Leki antracyklinowe są jednymi z bardziej popularnych substancji stosowanych w terapii antynowotworowej. Działają one bezpośrednio na podwójną helisę DNA, co w konsekwencji prowadzi do śmierci komórki. Jednymi z najczęściej stosowanych leków antracyklinowych w przypadku białaczki są daunorubicyna i idarubicyna. Różnicą w budowie owych leków jest obecność grupy metoksylowej w strukturze daunorubicyny [1].

Celem badań metodą Langmuira była ocena wpływu cholesterolu na oddziaływania leków antracyklinowych z lipidami obecnymi w błonach biologicznych. Modelowe błony biologiczne wykorzystane w badaniach to układy lipidowe zawierające 1,2-dimirystylo-sn-glicero-3-fosfocholinę (DMPC) i cholesterol w różnych stosunkach molowych.  Układ DMPC:Chol 7:3 to stosunek charakterystyczny dla prostych modeli błon komórek zdrowych. Pojawiający się nowotwór białaczki prowadzi do wzrostu zawartości cholesterolu w błonie, dlatego jako model błony biologicznej komórek nowotworowych zastosowano monowarstwy DMPC:Chol o stosunku molowym 3:7 [2].

Na podstawie zarejestrowanych izoterm zauważono, że zarówno daunorubicyna jak i idarubicyna oddziałują z cząsteczkami cholesterolu na zasadzie kompetycji o miejsce w błonie. W wyniku obecności leków w subfazie zwiększa się powierzchnia przypadająca na pojedynczą cząsteczkę, co świadczy o wbudowywaniu się leków w warstwę lipidową. Ponadto, zmniejsza się wartość współczynnika ściśliwości, co z kolei świadczy o zwiększającej się ciekłości warstwy. Zauważone zmiany są większe dla idarubicyny niż dla daunorubicyny. Idarubicyna jako lek bardziej lipofilowy jest w stanie głębiej penetrować warstwy lipidowe nie ingerując przy tym w tak dużym stopniu w upakowanie lipidów w warstwach jak ma to miejsce w przypadku daunorubicyny.

Literatura:
[1] Alves A.C., C.Nunes, Lima J., Reis S., Colloids and Surfaces B:Biointerfaces 2017, 160, 610-618.
[2] Tsuchiya H., Nagayama M., Tanaka T., Furusawa M., Kashimata M., BioFactor, 2002, 16, 45-56.