Kędzia Katarzyna

Zakład Chemii Organicznej i Technologii Chemicznej
Pracownia Stereokontrolowanej Syntezy Organicznej

Synteza 2-hydroksyalkilideno-19-norkalcytriolu ze sfunkcjonalizowanym łańcuchem bocznym

Katarzyna Kędzia

Promotor: prof. dr hab. Rafał R. Siciński
Opiekun: mgr Paweł Brzemiński

Kalcytriol – najbardziej aktywny metabolit witaminy D3 – odgrywa istotną rolę w wielu procesach fizjologicznych. Szerokie spektrum aktywności biologicznej kalcytriolu regulowane jest przez receptor witaminy D (VDR), należący do rodziny receptorów jądrowych. Jedną z najważniejszych funkcji tego metabolitu jest kontrola gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu. Oprócz tego, kalcytriol bierze również udział w procesach różnicowania komórkowego i wykazuje działanie antyproliferacyjne. Te właściwości zwiększają szanse wykorzystania analogów tego związku w leczeniu osteoporozy, licznych chorób autoimmunologicznych, a także w terapii chorób antynowotworowych.

Niestety, kliniczne zastosowanie kalcytriolu ograniczone jest jego silnym efektem kalcemicznym. To główny powód, dla którego wiele grup badawczych skupia się na otrzymaniu takich pochodnych kalcytriolu, które nie będą kalcemiczne, a jednocześnie wykazywać będą powinowactwo do jądrowego receptora witaminy D i hamować namnażanie się komórek.[1,2]

Celem moich badań było otrzymanie analogu 19-norkalcytriolu o potrójnej modyfikacji szkieletu steroidowego przy C-2 i C-10 oraz w łańcuchu bocznym. Został on zaprojektowany na podstawie wyników eksperymentów modelowania molekularnego, a także symulacji dokowania do receptora.

Literatura:
[1] J. W. Morzycki, Wiadomości Chemiczne, 1991, 45, 29-45.
[2] J. M. Wierzbicka, A. Binek, T. Ahrends, J. D. Nowacka, A. Szydłowska, Ł. Turczyk, T. Wąsiewicz, P. M. Wierzbicki, R. Sądej, R. C. Tuckey, A. T. Słominski, J. Chybicki, K. Adrych, Z. Kmieć, M. A. Żmijewski, International Journal of Oncology, 2015, 47, 1084-1096.