Głowacki Michał

Zakład Chemii Organicznej
Pracownia Stereokontrolowanej Syntezy Organicznej

Enancjoselektywne organokatalityczne addycje Michaela do β-trifluorometylowych β,β-dipodstawionych enonów tiazolowych

Michał Głowacki
Promotor: dr Piotr Kwiatkowski

Asymetryczne reakcje addycji typu Michaela do enonów w większości przypadków ograniczają się do β‑monopodstawionych akceptorów, natomiast addycje C-nukleofili do β,β‑dipodstawionych enonów, w wyniku których powstaje czwartorzędowe centrum stereogeniczne, nadal stanowią duże wyzwanie. [1, 2] Wyniki badań uzyskane w naszej grupie w 2016 roku [3] pokazały, że istotny wpływ na efektywność tego typu reakcji ma podstawnik przy grupie karbonylowej enonu oraz zastosowanie techniki wysokociśnieniowej. [4] W reakcjach addycji malonianów katalizowanych chiralnymi aminotiomocznikami najbardziej aktywne w warunkach wysokociśnieniowych (8-10 kbar) okazały się enony z motywem tiazolowym. [3]

Celem mojej pracy magisterskiej było zbadanie reakcji addycji różnych C-nukleofili do acyklicznych β,β‑dipodstawionych β-trifluorometylowych enonów tiazolowych, w obecności chiralnych organokatalizatorów. Drugim zadaniem było opracowanie metod modyfikacji otrzymanych adduktów, ze szczególnym uwzględnieniem transformacji w obrębie fragmentu tiazolowego.

Wykazałem wysoką reaktywność badanego enonu tiazolowego w reakcji z nitrometanem, otrzymując produkt z bardzo dobrą wydajnością (>90%) i nadmiarem enancjomerycznym (>95%). Zbadałem wpływ podstawnika arylowego przy węglu β enonu tiazolowego na reakcję addycji malonianu dietylu. Opracowałem reakcje pozwalające przekształcić otrzymane produkty addycji w szereg nowych ciekawych związków, w tym pochodne w których fragment tiazolowy został zastąpiony grupą formylową.

Literatura:
[1] a) H. Kawai, S. Okusu, E. Tokunaga, H. Sato, M. Shiro, N. Shibata, Angew. Chem. Int. Ed. 2012, 51, 4959-6962. b) H. Kawai, Z. Yuan, T. Kitayama, E. Tokunaga, N. Shibata, Angew. Chem. Int. Ed. 2013, 52, 5575-5579.
[2] a) D. Łyżwa, K. Dudziński, P. Kwiatkowski, Org. Lett. 2012, 14, 1540-1543. b) P. Kwiatkowski, A. Cholewiak, A. Kasztelan, Org. Lett. 2014, 16, 5930-5933.
[3] Alicja Szulińska, Praca magisterska WCh UW, 2016, „Enancjoselektywne organokatalityczne addycje malonianów do β,β-dipodstawionych enonów w warunkach wysokociśnieniowych”
[4] P. Kwiatkowski, K. Dudziński, D. Łyżwa, w: Comprehensive Enantioselective Organocatalysis: Catalysts, Reactions, and Applications, ed. P. Dalko, Wiley-VCH, Weinheim, 2013, 581-615.