Fijołek Aleksandra

Zakład Dydaktyczny Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Pracownia Teorii i Zastosowań Elektrod

Oddziaływania ituryny z wieloskładnikowymi filmami lipidowymi

Aleksandra Fijołek

Promotor: dr hab. Sławomir Sęk, prof. UW
Opiekun: dr Joanna Juhaniewicz

Wzrost oporności bakterii na stosowanie antybiotykoterapii stanowi znaczący problem współczesnej medycyny.

Obecnie poszukiwane są alternatywne metody leczenia chorób bakteryjnych, które opierałyby się na innych mechanizmach działania niż dostępne antybiotyki. Bardzo obiecującą grupą związków wykazującą aktywność względem bakteryjnych błon komórkowych są lipopeptydy antybiotykowe. Jednym z nich jest ituryna A, będąca cyklicznym lipopeptydem, wyizolowanym z Gram-dodatniej bakterii Bacillus subtilis [1].

Celem przeprowadzonych badań było sprawdzenie wpływu ituryny A na modelowe błony lipidowe za pomocą metody Langmuira. Metoda ta pozwala na wyznaczenie izoterm czyli zależności ciśnienia powierzchniowego od powierzchni przypadającej na jedną cząsteczkę. Eksperymenty przeprowadzone zostały na dwóch układach zawierających modelowe błony lipidowe. Pierwszym z nich był model membrany komórki bakteryjnej złożony z dwóch fosfolipidów fosfatydyloetanoloaminy (PE) oraz fosfatydyloglicerolu (PG) wyekstrahowanych z bakterii E. coli zmieszanych w stosunku 8:2. Drugi układ stanowił model membrany komórek eukariotycznych zbudowany z 1-palmitylo-2-oleilo-fosfocholiny (POPC) i cholesterolu (CHOL) zmieszanych w stosunku 7:3. W badaniach jako subfazę zastosowano roztwór PBS o pH=7,4. Badania rozpoczęto od wykonania izoterm dla pojedynczych składników: PE, PG, CHOL oraz POPC, a następnie analogiczne pomiary wykonano dla modelowych filmów lipidowych POPC:CHOL oraz PE:PG. Kolejnym krokiem było sporządzenie izoterm dla układów z dodatkiem ituryny o następujących stężeniach: 5%, 10%, 15%, 20%, 30%, co umożliwiło określenie oddziaływań między składnikami mieszaniny oraz ich mieszalność. Wykonano również eksperymenty, w których ituryna była składnikiem subfazy w stężeniach 5×10^-8 M, 10^-7M, 2,5×10^-7M, 5×10^-7M, 7,5×10^-7M. Wyznaczono współczynnik ściśliwości, którego wartość odzwierciedla stan skupienia warstw lipidowych. Na podstawie zależności ciśnienia powierzchniowego w funkcji czasu, określono stabilność warstw fosfolipidowych z dodatkiem ituryny.

Literatura:
[1] Ramachandran R., Chalasani A.G., Lal R., Roy U., A Broad-Spectrum Antimicrobial Activity of Bacillus subtilis RLID, The Scientific World Journal 12.1, 2014, 968487.