Żelazowska Sylwia

Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Pracownia Teorii i Zastosowań Elektrod

Elektroanaliza atorwastatyny na elektrodzie pokrytej warstwą lipidową

Sylwia Żelazowska

Promotor: prof. dr hab. Renata Bilewicz
Opiekun: mgr Elżbieta Jabłonowska

Celem pracy jest przygotowanie elektrody czułej na atorwastatynę poprzez zastosowanie metody Langmuira-Blodgett-Schaefera do utworzenia elektrody z tlenku indowo-cynowego (ITO) pokrytej dwuwarstwą lipidową oraz zbadanie wpływu domieszkowania warstwy obojętnymi nanocząstkami złotymi (Au25NP(C4)18 ) na wielkość prądów elektroutleniania atorwastatyny.

Statyny to związki biologicznie czynne pełniące funkcje inhibitorów kompetycyjnych reduktazy 3-hydroksy-3-metylo-glutarylo-CoA, czyli enzymu odpowiadającego za katalityczną redukcję 3-hydroksy-3-metylo-glutarylo-CoA (HMG-CoA) do kwasu mewalonowego. Takie zachowanie statyn powoduje zahamowanie syntezy endogennego cholesterolu, skutkując obniżeniem jego stężenia w ustroju ogólnym. Są to związki odpowiednie do leczenia hipercholesterolemii. [1]

Wśród wszystkich statyn to badana atorwastatyna o wzorze C66H68CaF2N4O10 posiada największą zdolność obniżania stężenia cholesterolu LDL przy zastosowaniu maksymalnej dawki wynoszącej 80 mg/dobę.

Rys.1 Chemiczna struktura atorwastatyny

Jest ona związkiem elektroaktywnym, ulegającym procesowi utleniania. Centrum elektroaktywnym atorwastatyny jest pierścień pirolowy, który utleniany jest do kationu iminiowego na skutek odłączenia 2 elektronów i jednego protonu.

Rys.2 Elektroutlenianie AT

Powstały produkt ulega reakcji chemicznej, co powoduje, że w cyklu powrotnym nie obserwujemy piku redukcji, dlatego badanym procesem redoks AT jest utleniania. Jednakże z powodu używania zbyt wysokich stężeń statyn, obserwuje się wzrost stężenia tych związków w wodach środowiskowych. [2]

Analiza przebiegu izoterm π-A badanych warstw lipidowych oraz zastosowanie metod elektrochemicznych – CV i DPV do badań elektrod pokrytych przełożonymi warstwami lipidowymi, pozwoliło wybrać optymalną powierzchnię sensorową na AT oraz porównać proces utleniania AT na niepokrytych elektrodach ITO oraz pokrytych warstwami lipidów. Oceniono także wpływ domieszkowania warstwy nanocząstkami złota na czułość metody.

Literatura:
[1] Sarr F.S., Andre C., Guillaume Y.C., „Statins (HMG – coenzyme A reductase inhibitors) – biomimetic membranę binding mechanism investigated by molecular chromatography”, 868 (2008), 20-27, DOI: 10.1016/j.chromb.2008.03.034.
[2] Eskiköy D., Durmuş Z., Kiliç E., Collection of Czechoslovak Chemical Communications, 76 (2011) 1633 – 1649, DOI: 10.1135/cccc2011117.