Gugała Alicja

Zakład Chemii Fizycznej i Radiochemii
Pracownia Radiochemii i Chemii Atmosfery

Kinetyka reakcji kwasów furanowych w obecności kwasu azotowego(III) (HONO) w atmosferycznej fazie ciekłej

Alicja Gugała

Promotor: prof. dr hab. Tomasz Gierczak
Opiekun: dr Bartłomiej Witkowski

Badania zanieczyszczeń środowiska są obecnie niezwykle prężnie rozwijającą się dziedziną, a zapotrzebowanie na nie stale rośnie ze względu na ciągle rosnące emisje zanieczyszczeń. Wiele związków chemicznych, uznanych za mało toksyczne, po emisji do atmosfery podlega przemianom chemicznym, w wyniku których powstają nowe, potencjalnie szkodliwe zanieczyszczenia. Jednym ze znaczących źródeł emisji związków organicznych do atmosfery jest spalanie biomasy, a emitowane w tym procesie, rozpuszczalne w wodzie związki organiczne mogą być prekursorami szkodliwych zanieczyszczeń wtórnych.

Celem niniejszej pracy była analiza kinetyki reakcji zachodzących w wodzie pomiędzy organicznymi produktami spalania biomasy, a reaktywnymi formami tlenu i azotu powstającymi podczas rozkładu kwasu azotowego(III). W pracy zmierzono stałe szybkości reakcji z rodnikami OH i NO2 kwasów 2‑furanokarboksylowego, 3‑furanokarboksylowego, 2,5‑difuranokarboksylowego, 3‑metylofuranokarboksylowego oraz 5‑metylofuranokarboksylowego. Badane kwasy są rozpuszczalnymi w wodzie, heterocyklicznymi związkami aromatycznymi, reprezentującymi pochodne furanu emitowane podczas spalania biomasy. Symulacje procesów zachodzących w atmosferycznej fazie ciekłej przeprowadzono w dwóch reaktorach fotochemicznych. Skład mieszaniny reakcyjnej monitorowany był za pomocą chromatografii cieczowej połączonej z tandemową spektrometrią mas z jonizacją przez elektrorozpylanie.

Literatura:

[1] Pang H., Zhang Q., Lu X. , ChenH., Chen J., Yang X., Environ. Technol., 2019 53 (24), 14253-14263.
[2] Vidović K., Lašič Jurković D., Šala M., Kroflič A., Grgić I., Sci. Technol., 2018 52 (17), 9722-9730.
[3] Lei Y., Zhu C., Lu J., Chen R., Xiaoa J., Penga S., Photochem. Photobiol. Sci., 2018, 17, 332.
[4] Kroflic A., Hus M., Grilc M., Grgić I., Environ. Technol., 2018 52 (23), 13756-13765.
[5] Finlayson-Pitts BJ, Pitts JNJ., Atmospheric Chemistry: Fundamentals and Experimental Techniques.; John Wiley & Sons; 1st edition, United States, 1986.