Czechowicz Aleksandra
Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Pracownia Chemii Analitycznej Stosowanej
Wpływ matrycy gleby na mobilność nanoform Ni, Rh, Pt i Pd
Aleksandra Czechowicz
Promotor: prof. dr hab. Beata Krasnodębska – Ostręga
Gleba jest jednym z najważniejszych zasobów na naszej planecie, a jej skład chemiczny jest złożony i bardzo zróżnicowany. Trwałość i jakość gleby są kluczowymi zagadnieniami przy rozwiązywaniu głównych wyzwań społecznych, a zrównoważony rozwój zależy w dużej mierze od mądrego korzystania z zasobów naturalnych [1].
W ciągu ostatnich dziesięcioleci, obserwowany jest wzrost zawartości platynowców (Platinium Group Elements – PGE) w środowisku, jednak nadal pozostają one na poziomie śladowym, przez co ich oznaczenie w złożonej matrycy środowiskowej jest utrudnione. Spektrometria mas ze wzbudzeniem ICP oraz adsorpcyjna woltamperometria stripingowa (AdSV) wydają się oferować największe możliwości spośród stosowanych w tym celu metod analitycznych. Platynowce należą do pierwiastków technologicznie krytycznych (Technology Critical Elements – TCE). Jest to grupa pierwiastków, która zyskała uwagę ze względu na ich szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, elektronice, elektryce i do tworzenia nowych technologii w tym w nowoczesnych „zielonych” technologiach. Składowanie e-odpadów prowadzi do uwolnienia znacznych ilości TCE i innych toksycznych pierwiastków do gleb i wód gruntowych stąd ich wzrastająca zawartość w próbkach środowiskowych [2,3].
Celem pracy było ocenienie wpływu długoterminowego kontaktu gleby z nanoformami Ni, Rh, Pt i Pd (metaliczna) na ich mobilność z uwzględnieniem wpływu ryzozfery – badania modelowe. W eksperymentach do określenia mobilności wykorzystano ekstrakcję typy SLE wspomaganą ultradźwiękami z wodą dejonizowana i roztworem cytrynianów. Przeprowadzono analizy próbek zawierających nanocząstki z glebą, biowęglem i grafitem w celu porównania wpływu kontaktu nanoform z różnymi matrycami. Całkowitą zawartość wyznaczano po roztworzeniu w układzie zamkniętym w obecności stężonego kwasu azotowego(V) techniką ICP MS.
Literatura:
[1] L. B. Hinrich, R. A. Myer, and G. A. O’Connor, Soil Chemistry. 2002.
[2] E. L. Afonso et al., “Can contaminated waters or wastewater be alternative sources for technology-critical elements? The case of removal and recovery of lanthanides,” J. Hazard. Mater., vol. 380, no. June, p. 120845, 2019.
[3] A. Cobelo-García and M. Filella, “Electroanalytical techniques for the quantification of technology-critical elements in environmental samples,” Curr. Opin. Electrochem., vol. 3, no. 1, pp. 78–90, 2017.