Kitlińska Kinga

Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
Pracownia Chromatografii i Analityki Środowiska

Procedury ekstrakcji związków selenu z próbek o różniej matrycy

Kinga Kitlińska

Promotor: prof. dr hab. Krystyna Pyrzyńska
Współpromotor: dr Aleksandra Sentkowska

Selen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odgrywa ważną rolę w procesie powstawania odporności organizmu oraz prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Chroni także komórki przed stresem oksydacyjnym.

Zalecane dzienne spożycie selenu wynosi 60-70 µg. Występuje on m.in. w rybach, produktach zbożowych czy warzywach, jednak jego zawartość w glebie w Europie jest niska przez co dostarczany do organizmu z dietą nie jest w stanie pokryć dziennego zapotrzebowania. Należy więc uzupełniać jego deficyt m.in. poprzez suplementację [1].

Celem badań było zbadanie specjacji selenu w komercyjnie dostępnych suplementach diety oraz chińskiej zielonej herbacie z prowincji Zhejiang. W badaniach skupiono się na optymalizacji warunków prowadzenia ekstrakcji związków selenu na jej wydajność. Uzyskane wyniki analizy chromatograficznej porównano z informacjami podawanymi przez producentów wybranych preparatów. Badanymi związkami były: selenometionina, selenocysteina, metyloselenocysteina, selenian(IV) oraz selenian(VI).

Podczas badań pojawił się problem ze stabilnością selenometioniny a konkretnie jej utlenianiem do tlenku. Sprawdzono zatem stabilność tych związków w czasie oraz wpływ dodatku ditriotreitolu (czynnika redukującego) w rożnych stężeniach na ich stabilność. Badania wykazały, iż roztwór wzorcowy tlenku jest niestabilny w czasie w przeciwieństwie do selenometioniny, niezależnie od obecności tego odczynnika. DTT wpływa jednak na nachylenie krzywych kalibracji, powodując jej obniżenie w przypadku formy utlenionej, a zwiększenie w przypadku formy zredukowanej. Wykazano również, iż niezależnie od stężenia ditriotreitolu nie powoduje on natychmiastowego i całkowitego cofnięcia reakcji utlenienia selenometioniny. Zmniejszająca się pod wpływem jego działania ilość tlenku nie powoduje wzrostu stężenia selenometioniny, co sugeruje że przekształca się on w inny związek.

Literatura:
[1] Wierzbicka M., Bulska E., Pyrzyńska K., Wysocka I., Zachara B. A., Selen pierwiastek ważny dla zdrowia, fascynujący dla badacza, Mamut, Warszawa 2007.