Praktyczna realizacja nowego typu zegara molekularnego jest jednym z głównych wyników badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół naukowców, w którego skład weszło dwoje pracowników UW. Efekty prac uczonych, w tym prof. Roberta Moszyńskiego i Iwony Majewskiej z Wydziału Chemii UW, zostały zaprezentowane w artykule pt. „Molecular lattice clock with long vibrational coherence” opublikowanym na łamach miesięcznika naukowego „Nature Physics”.
Optyczne zegary atomowe są niezwykle precyzyjnymi urządzeniami pomiarowymi. Pozwalają one na pomiar czasu z dokładnością mniejszą niż 10-18 sekundy.
Międzynarodowy zespół badaczy zaprezentował zupełnie nowy typ zegara, używającego cząsteczek dwuatomowych. Cząsteczki mają znacznie bogatszą strukturę wewnętrzną: oprócz elektronowych stanów energetycznych posiadają one również stany rotacyjne i wibracyjne. Te ostatnie zostały wykorzystane w konstrukcji opisywanego zegara. Dokładne pomiary czasu były możliwe dzięki użyciu niezależnych od stanu (tak zwanych magicznych) długości fali do pułapkowania cząsteczek w sieci optycznej.
Autorzy publikacji zauważają, że stworzony przez nich zegar może być wykorzystany do badania oddziaływań międzyatomowych, poszukiwania grawitacji nienewtonowskiej i zmian w czasie stałych fundamentalnych. Jednocześnie jest on komplementarny wobec istniejących już zegarów atomowych, bo jest wrażliwy na inne zjawiska fizyczne.
Opis wyników ich prac zawiera artykuł pt. „Molecular lattice clock with long vibrational coherence” opublikowany na łamach „Nature Physics”. Dwoje z jego autorów to pracownicy Wydziału Chemii UW: prof. Robert Moszyński oraz Iwona Majewska.
S. S. Kondov (Columbia University), C.-H. Lee (Columbia University), K. H. Leung (Columbia University), C. Liedl (Columbia University, Humboldt University of Berlin), I. Majewska (University of Warsaw), R. Moszynski (University of Warsaw), T. Zelevinsky (Columbia University), “Molecular lattice clock with long vibrational coherence”, “Nature Physics”, DOI: 10.1038/s41567-019-0632-3
Źródło: www.uw.edu.pl
Schemat działania nowego typu zegara molekularnego.
Źródło: „Nature Physics”