Koronawirus słowem roku 2020 w Polsce i na świecie
05 stycznia 2021
Koronawirus został wybrany słowem roku 2020. Tak uznali internauci w głosowaniu online oraz językoznawcy w głosowaniu kapituły ogólnopolskiego plebiscytu, organizowanego przez Instytut Języka Polskiego UW i Fundację Języka Polskiego. Słowa związane z pandemią zwyciężały także w podobnych plebiscytach zagranicznych, m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Stanach Zjednoczonych oraz Szwajcarii.
Słowa roku 2020 w wybranych plebiscytach zagranicznych:
- Wielka Brytania: lockdown (plebiscyt Collins Dictionary);
- Stany Zjednoczone: Covid (plebiscyt American Dialect Society), pandemic (plebiscyt Merriam Webster);
- Niemcy: Corona-Pandemie;
- Szwajcaria francuskojęzyczna: Coronagraben – dosł. ‘”rowy/okopy koronawirusa’”– różnice między przepisami pandemicznymi w różnych kantonach;
- Szwajcaria niemieckojęzyczna: systemrelevant „istotny dla systemu’”w kontekście gospodarki w pandemii;
- Austria: Babyelefant, Jugendwort: boomer.
Więcej informacji o wynikach plebiscytu Słowo Roku 2020, który został zorganizowany przez językoznawców z Uniwersytetu Warszawskiego znajduje na stronie: https://www.uw.edu.pl/wyniki-plebiscytu-slowo-roku-2020/.
O słowach popularnych w innych krajach można przeczytać pod adresem: http://www.slowanaczasie.uw.edu.pl/.
Źródło: www.uw.edu.pl
Wyniki plebiscytu Słowo Roku 2020
Koronawirus został Słowem Roku 2020. Wyraz ten zdobył pierwsze miejsce w głosowaniu internautów oraz kapituły językoznawców. Słowem Dekady zostało wybrane wyrażenie pięćset plus.
Głosowanie w plebiscycie trwało do 31 grudnia 2020 roku. Podobnie jak w poprzednich latach, uczestnicy plebiscytu mogli wybierać spośród listy słów (w tej edycji 34 słów) zaproponowanych przez organizatorów lub przesyłać własne propozycje za pomocą formularza na stronie sloworoku.uw.edu.pl.
Konkurs organizowany jest przez Instytut Języka Polskiego UW oraz Fundację Języka Polskiego. W plebiscycie oddano blisko 18 tys. głosów. Niezależnie od głosowania internetowego, wyboru Słowa Roku dokonała także kapituła konkursu. W tym roku internauci mieli także możliwość głosowania na Słowo Dekady.
Słowo Roku 2020
Słowem Roku 2020 zarówno w głosowaniu internautów, jak i kapituły plebiscytu został rzeczownik koronawirus. Słowem Dekady internauci wybrali wyrażenie pięćset plus.
Wyniki plebiscytu internetowego
Na wyraz koronawirus, który zajął pierwsze miejsce w głosowaniu internetowym na Słowo Roku, oddano 1753 głosy, co stanowi 9,8% wszystkich głosów. Na drugim miejscu jest rzeczownik kobieta, na który oddano 1516 głosów (8,4%). Na trzecim miejscu znalazło się słowo spoza listy propozycji organizatorów konkursu: apostazja. Na ten wyraz oddano 1454 głosy (8,1%).
W pierwszej dziesiątce słów, na które głosowano najczęściej znalazły się także (w kolejności liczby głosów) takie wyrazy, jak: lockdown, Covid-19, pandemia, aborcja, strajk, kwarantanna, zdalny.
Organizatorzy nie uwzględniali w zestawieniu głosów oddanych na słowa, które wyklucza regulamin, czyli nazwy własne, np. nazwiska, imiona, pseudonimy, nazwy miejscowe, partyjne i organizacyjne, tytuły książek i filmów oraz słowa wulgarne, należące do mowy nienawiści.
Wybór kapituły
Kapituła plebiscytu w składzie: prof. Jerzy Bartmiński (UMCS, Lublin), prof. Jerzy Bralczyk (UW), dr hab. Katarzyna Kłosińska (UW), prof. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), prof. Marek Łaziński (UW), prof. Andrzej Markowski (UW), prof. Jan Miodek (UWr), prof. Renata Przybylska (UJ), prof. Halina Zgółkowa (UAM), podobnie jak internauci, Słowem Roku 2020 wybrała rzeczownik koronawirus.
Drugie miejsce zajął wyraz kobiety (liczba mnoga), a trzecie rzeczownik pandemia.
Inne wyróżnione przez kapitułę słowa to: kwarantanna, LGBT, lockdown, medyk, miękiszon, szczepionka, zdalny (zdalne nauczanie, praca).
Wyniki głosowania internetowego na Słowo Dekady
W tym roku internauci wybierali także najważniejsze słowo ostatniego dziesięciolecia (2011-2020). Łącznie oddano 3446 głosów. Najwięcej głosów (421 głosów, 12,2%) uzyskało wyrażenie pięćset plus – słowo roku 2016 w głosowaniu internautów. Na drugim miejscu z wynikiem 369 głosów (10,7%) znalazł się skrótowiec LGBT – słowo roku 2019 w głosowaniu internautów. Na trzecim miejscu uplasowała się konstytucja – słowo roku 2018 w werdykcie kapituły oraz internautów (366 głosów, 10,6%).
Kolejne wyróżnione słowa z pierwszej dziesiątki głosowania (według liczby zgłoszeń) to: klimat, dobra zmiana, gender, feminatyw, protest, niepodległość, apostazja (spoza listy wyboru).
Komentarz prof. Marka Łazińskiego z Instytutu Języka Polskiego UW, członka Kapituły plebiscytu:
Koronawirus
Zwycięstwo rzeczownika koronawirus nie dziwi w roku pandemii, zresztą nie tylko w polskim plebiscycie. Koronawirus jest nazwą wirusa, ale też choroby zwanej naukowo Covid-19. W polszczyźnie przewaga frekwencyjna koronawirusa nad Covidem jest wyjątkowo wyraźna, można się o tym przekonać porównując te dwa słowa w różnych językach w Trends Google. Także inne wyrazy opisujące rzeczywistość pandemii, są w polszczyźnie tworzone najczęściej z elementem korona-, np. koronalia, koronawakacje, koronawybory, koronialsi; Covid jest słowotwórczo znacznie rzadziej wykorzystywany. Pełny opis wyrazu koronawirus >>
Kobieta (kobiety)
To wyraz tajemniczy, nie występuje on w innych językach, a w polszczyźnie dopiero od XV wieku. Etymologowie proponują co najmniej 20 różnych wyjaśnień jego pochodzenia. Kiedyś było to określenie lekceważące, choć niekoniecznie obraźliwe, odnosiło się pierwotnie do niewiasty z ludu. Rzeczownik ten, powszechny i neutralny dopiero od XIX wieku, jest jedynym przykładem nazwy płci żeńskiej, której wartościowanie w dziejach się poprawia. Inne nazwy, jak np. dziewka, wykazują odwrotną tendencję. Dziś wyraz kobieta, a jeszcze lepiej kobiety, brzmi dumnie i na pewno nikt nie chce zastąpić tej nazwy inną.
Apostazja, pandemia
Dwa rzeczowniki na trzecim miejscu: apostazja w plebiscycie internetowym i pandemia w werdykcie kapituły przeszły w ostatnim roku z języka specjalistycznego do słownictwa ogólnego. Pandemia to nazwa epidemii ogólnoświatowej, zbudowana z greckiego członu demos ‘ludzie’ oraz przedrostka pan- ‘powszechny’. Apostazja (greckie ‘stać na zewnątrz’) oznacza historycznie odejście od religii chrześcijańskiej (jak uczynił to cesarz Julian Apostata). Współcześnie używa się tego terminu coraz częściej w znaczeniu formalnej procedury wystąpienia z Kościoła, choć nie wszyscy występujący z niego, odstępują od wiary.
Ogłoszenie wyników plebiscytu odbyło się online 5 stycznia. Zapis transmisji:
Wyniki plebiscytu przedstawili: prof. Jerzy Bralczyk, dr hab. Katarzyna Kłosińska, prof. Marek Łaziński oraz prof. Andrzej Markowski.
Słowo Roku w poprzednich latach
Głosowanie kapituły
2019
KLIMAT
2018
KONSTYTUCJA
2017
PUSZCZA
2016
TRYBUNAŁ
2015
UCHODŹCA
2014
KILOMETRÓWKA
2013
GENDER
2012
PARABANK
2011
PREZYDENCJA
Głosowanie internautów
2019
LGBT
2018
KONSTYTUCJA
2017
REZYDENT
2016
500+
2015
UCHODŹCA
2014
SEPARATYSTA
Źródło: www.uw.edu.pl
Drugi konkurs na projekty edukacyjne 4EU+
04 stycznia 2021
Do 1 marca przedstawiciele uczelni sojuszu 4EU+, którego Uniwersytet Warszawski jest członkiem, mogą składać wnioski w ramach drugiego konkursu na wspólne projekty edukacyjne. Propozycje powinny uwzględniać aktywny udział studentów i doktorantów w ich realizacji i dotyczyć innowacyjnych rozwiązań w obszarze kształcenia.
Jednym z celów 4EU+ jest współpraca sześciu uniwersytetów sojuszu m.in. w zakresie kształcenia. Uczelnie członkowskie opracowują spójne podejście do kwestii nauczania i uczenia się, oparte na badaniach.
W ramach drugiego konkursu na projekty edukacyjne przedstawiciele uczelni 4EU+ mogą zaproponować różne formy inicjatyw dotyczących kształcenia, np. organizację warsztatów czy wspólnych przedmiotów, modułów zajęć lub programów studiów.
Poszukiwane są:
- propozycje innowacyjnych rozwiązań edukacyjnych, skierowanych do studentów/doktorantów z całego sojuszu;
- projekty zakładające aktywny udział studentów/doktorantów w ich realizacji;
- projekty zakładające długoterminową współpracę w obszarze kształcenia (np. dotyczące wspólnych programów studiów).
Drugi konkurs na projekty edukacyjne 4EU+ ma na celu m.in. zachęcenie do składania wniosków uwzględniających zwłaszcza potrzeby studentów studiów licencjackich oraz skoncentrowane wokół pojęcia Data Literacy (umiejętności korzystania z danych/informacji).
Warunki uczestnictwa w konkursie:
- w realizację projektu muszą być zaangażowane co najmniej trzy uczelnie członkowskie 4EU+ (lider i minimum dwie uczelnie partnerskie);
- projekt musi być tematycznie związany z wybranym flagshipem 4EU+;
- propozycja musi odnosić się do działań edukacyjnych (czysto badawcza aktywność nie może być elementem planu projektu);
- projekt musi uwzględniać mobilność studentów/doktorantów (fizyczną, wirtualną lub mieszaną);
- jeden zespół projektowy może złożyć tylko jeden wniosek;
- realizacja projektu musi zakończyć się najpóźniej 30 września 2022 roku.
Proces aplikacji
Wnioski można składać za pośrednictwem formularza online do 1 marca 2021 roku. Wyniki zostaną ogłoszone na początku maja 2021 roku.
Aplikacyjny formularz online dla wniosków w ramach drugiego konkursu na projekty edukacyjne 4EU+ >>
Aby ułatwić zespołom projektowym wspólną pracę nad wnioskiem, przygotowano edytowalny dokument PDF zawierający formularz wniosku online, który można wykorzystać do sporządzenia wniosku i udostępnienia go członkom zespołu projektowego. Uwaga: wniosek należy złożyć za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego online, a plik PDF może służyć jedynie jako wersja robocza. Nie należy wysyłać wypełnionego dokumentu PDF jako zgłoszenia.
Propozycje projektów zostaną ocenione przez biura uczelni, które zajmują się współpracą w ramach 4EU+ (na Uniwersytecie Warszawskim taką jednostką jest Biuro Międzynarodowych Programów Badawczych), komitet programowy danego flagshipu i zespół ekspertów ds. edukacji. Ostateczna lista zwycięskich projektów będzie podlegała akceptacji Komitetu Zarządzającego 4EU+ (Management Committee).
Informacja o zakwalifikowaniu wniosku do finansowania bądź jego odrzuceniu będzie podana przez pracowników konkretnej uczelni członkowskiej sojuszu.
11 lutego odbędą się warsztaty online, podczas których osoby zainteresowane złożeniem wniosku w ramach konkursu będą mogły zapoznać się z najważniejszymi informacjami na temat procesu aplikacji. Więcej informacji o warsztatach będzie można znaleźć na stronie 4EU+.
Więcej informacji o konkursie znajduje się na stronie 4EU+.
Kontakt do biura 4EU+ na UW:
4euplus@uw.edu.pl
Źródło: www.uw.edu.pl
Transmisja ogłoszenia wyników plebiscytu Słowo Roku 2020
Zakończyło się głosowanie na najważniejsze słowo minionego roku oraz dekady. Wyniki internetowego plebiscytu i rozstrzygnięcie kapituły językoznawców poznamy 5 stycznia o godz. 11.00 podczas transmisji online.
Plebiscyt Słowo Roku organizowany jest przez Instytut Języka Polskiego UW oraz Fundację Języka Polskiego. Konkurs na najważniejsze słowo ostatnich 12 miesięcy składa się z głosowania internetowego oraz wyboru kapituły językoznawców. W tym roku internauci wybierali także Słowo Dekady.
5 stycznia o godz. 11.00 przedstawiciele kapituły plebiscytu zaprezentują i omówią wyniki tegorocznej edycji podczas transmisji online, która odbędzie się na uniwersyteckim profilu na YouTube.
Oprócz wyników głosowania kapituły oraz rezultatów głosowania internetowego, językoznawcy omówią także słowa roku wybrane w podobnych plebiscytach za granicą. Podczas wydarzenia możliwe będzie zadawanie pytań za pośrednictwem czatu.
Transmisja ogłoszenia wyników plebiscytu Słowo Roku 2020
Głosowanie w konkursie internetowym zakończyło się 31 grudnia. Uczestnicy plebiscytu mogli oddać swój głos na dwa sposoby – wybierając słowo albo wyrażenie z listy udostępnionej przez organizatorów lub poprzez zgłoszenie własnej propozycji. Zagłosować mógł każdy, obowiązywał jednak dzienny limit pięciu głosów przypadających na jeden adres IP.
Niezależnie od głosowania internetowego wyboru Słowa Roku dokonuje także kapituła konkursu. W skład kapituły wchodzą: prof. Jerzy Bartmiński (UMCS, Lublin), prof. Jerzy Bralczyk (UW), dr hab. Katarzyna Kłosińska (UW), prof. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), prof. Marek Łaziński (UW), prof. Andrzej Markowski (UW), prof. Jan Miodek (UWr), prof. Renata Przybylska (UJ) oraz prof. Halina Zgółkowa (UAM).
W poprzedniej edycji plebiscytu słowem roku wybranym przez kapitułę został klimat. Internauci zagłosowali natomiast na akronim LGBT.
Źródło: www.uw.edu.pl
„Nowe Idee” – zapowiedź konkursów IDUB
Do końca lutego ogłoszone zostaną pilotażowe konkursy programu IDUB ─ pod nazwą „Nowe Idee”. Ich tematyka będzie dotyczyła m.in. badań środowiska, bioróżnorodności, rozwoju metody pozyskiwania i analizy wielkich zbiorów danych oraz przekraczania granic humanistyki.
Konkursy „Nowe Idee” będą przeznaczone dla pracowników Uniwersytetu Warszawskiego, którzy planują realizację badań wpisujących się w tematykę Priorytetowych Obszarów Badawczych: POB I ─ badania dla Ziemi, POB II ─ u podstaw mikro i makro świata, POB III ─ wyzwanie petabajtów, POB IV ─ przekraczanie granic humanistyki oraz POB V ─ w poszukiwaniu regionalnych rozwiązań dla globalnych wyzwań.
Zorganizowanych zostanie pięć konkursów, które będę odpowiadały poszczególnym Priorytetowym Obszarom Badawczym. Planowana pula środków w pierwszej edycji konkursu wyniesie ok. 3 mln zł. Przewidywana minimalna wartość projektu to 30 tys. zł. Okres realizacji projektów badawczych to maksymalnie 24 miesiące.
Projekty, które zostaną nagrodzone w konkursach „Nowe Idee”, mają przyczynić się do realizacji celów i wskaźników programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. Do głównych założeń programu IDUB należą m.in.: zwiększenie wpływu działalności naukowej uczelni na rozwój światowej nauki, wzmocnienie współpracy badawczej z instytucjami naukowymi o wysokiej renomie w skali międzynarodowej, jak również podniesienie jakości kształcenia studentów i doktorantów UW.
Szczegółowe informacje o konkursach oraz dokumentacja konkursowa zostaną zamieszczone na stronie.
Źródło: www.uw.edu.pl